مقدمه

رتبه در سهمیه مهم ترین رتبه ای است که در کارنامه اولیه آزمون سراسری نمایش داده می شود و اولویت بندی شرکت کنندگان برای پذیرش در رشته ها و دانشگاه های مختلف هم بر اساس این رتبه انجام می گیرد. هر ساله کنکور سراسری در پنج گروه آزمایشی ریاضی، انسانی، تجربی، زبان خارجی و هنر برگزار می شود. متقاضیان شرکت در آزمون هر کدام از این گروه ها باید در زمانی که برای نام نویسی مشخص می شود، به سایت سنجش مراجعه کرده و ثبت نام شان را انجام دهند. سپس در موعد تعیین شده در جلسه آزمون حاضر شده و در کنکور مربوط به گروه آزمایشی خود شرکت کنند. در حدود یک ماه پس از برگزاری آزمون سراسری، کارنامه اولیه شرکت کنندگان منتشر می شود که حاوی اطلاعات گوناگونی است. یکی از مهم ترین اطلاعات موجود در این کارنامه، رتبه در سهمیه کنکور است که تا حد زیادی احتمال قبولی متقاضی در رشته ها و دانشگاه های مختلف را مشخص می کند.

البته این رتبه تنها رتبه موجود در کارنامه اولیه شرکت کنندگان نیست و رتبه کل هم وجود دارد. اما چیزی که برای قبولی داوطلبان اهمیت دارد، همان رتبه است که در سهمیه شان به دست آورده اند. به همین خاطر، کسانی که در آزمون سراسری شرکت می کنند، باید شناخت مناسبی از این رتبه مهم داشته باشند. این گونه می توانند بر اساس آن، به بهترین شکل ممکن انتخاب رشته شان را انجام داده و شانس پذیرش شان را در رشته های برتر افزایش دهند. با توجه به این که ابهامات متعددی پیرامون این رتبه مهم در کارنامه کنکور وجود دارد، در این مقاله به صورت کامل توضیح می دهیم که رتبه در سهمیه چیست ، نحوه محاسبه آن به چه صورت است و با سایر رتبه های موجود در کارنامه چه تفاوت هایی دارد. هم چنین به بیان تاثیر این رتبه در برخی از سهمیه های مهم و رایج کنکور مانند ایثارگران و ۵ درصد خواهیم پرداخت. پس در ادامه با ما همراه باشید.

رتبه در سهمیه چیست

بسیاری از داوطلبان در هنگام دریافت کارنامه خود از طریق سامانه سنجش، برای پیدا کردن رتبه اصلی شان دچار مشکل می شوند. زیرا چند رتبه مختلف در این کارنامه وجود دارد که مهم ترین آن ها رتبه کل و رتبه در سهمیه است. در این رابطه باید بگوییم که رتبه اصلی شما در آزمون سراسری همان ربته ای است که در سهمیه تان به دست آورده اید. حال حتما می خواهید بدانید که این رتبه چیست و چه چیزی را نشان می دهد. سازمان سنجش چندین سهمیه مختلف را برای شرکت در کنکور گروه های آزمایش پنج گانه در نظر گرفته است. برخی از سهمیه های رایج این آزمون شامل سهمیه ایثارگران، خانواده های شهدا و جانبازان، سهمیه ۵ درصد ظرفیت که مربوط به رزمندگان و خانواده های آن ها است و سهمیه مناطق می شود. هم چنین در برخی سال ها به دلیل رویداد اتفاقاتی خاص، سهمیه های دیگری هم به این موارد اضافه می شود. برای مثال، سهمیه مناطق سیل زده یک نمونه از این موارد است.

سهمیه ایثارگران، خانواده های شهدا و جانبازان، سهمیه ۵ درصد ظرفیت که مربوط به رزمندگان و خانواده های آن ها است و سهمیه مناطق

به هر حال، هر داوطلب در هنگام ثبت نام این آزمون، با توجه به شرایطی که دارد، باید سهمیه خود را مشخص کند. در ادامه، رتبه در سهمیه کنکور متقاضی بر اساس همین سهمیه ای که مشخص کرده است، اعمال می شود. در واقع، این رتبه جایگاهی است که داوطلب در میان شرکت کنندگان با سهمیه مشابه کسب کرده است. یعنی اگر یک فرد دارای سهمیه ۵ درصد باشد، رتبه سهمیه او از مقایسه شدن با کسانی که همین سهمیه را داشته اند، به دست می آید. در نتیجه، این رتبه نسبت به رتبه کل که در مقایسه با همه شرکت کنندگان است، همواره بهتر می شود. حال که می دانید رتبه در سهمیه چیست ، توجه داشته باشید، داوطلب برای تعیین سهمیه در هنگام ثبت نام باید دلیل ارائه دهد و انتخاب سهمیه دلخواه نیست. برای مثال، در هنگام استفاده از سهمیه های ایثارگران و ۵ درصد باید کد تایید را از ارگان مربوطه دریافت و در فرم ثبت نام وارد نمایید. سهمیه مناطق هم که کاملا مشخص است.

بیشتر بخوانید: معدل کتبی دیپلم

به کانال تلگرام ما بپیوندید

به صفحه اینستاگرام ما بپیوندید

محاسبه رتبه در سهمیه

در بخش قبل توضیح دادیم که رتبه در سهمیه آزمون سراسری به چه رتبه ای گفته می شود. نکته مهم دیگری که در این زمینه برای داوطلبان حائز اهمیت است، نحوه محاسبه این رتبه می باشد. در واقع، متقاضیان شرکت در این آزمون می خواهند بدانند که این رتبه به چه شکل به دست می آید. در این رابطه باید بگوییم، جهت محاسبه رتبه سهمیه، عملکرد تمام شرکت کنندگانی که دارای سهمیه مشترک بوده اند، با هم سنجیده می شود. برای مثال، اگر شما یک متقاضی شرکت در آزمون سراسری با سهمیه منطقه ۳ باشید، رتبه سهمیه تان از مقایسه ترازتان با تراز کنکور سایر متقاضیانی که در این سهمیه آزمون داده اند، به دست می آید. از این رو، رتبه در سهمیه کنکور به دلیل تعداد کم تر شرکت کنندگان، همواره از رتبه کل داوطلبان پایین تر است. البته این رتبه نسبت به رتبه کل از اهمیت بیش تری هم برخوردار بوده و فاکتور اصلی برای پذیرش در دانشگاه ها و موسسات آموزشی محسوب می شود.

پس این رتبه برای داوطلبانی که دارای سهمیه مشابهی هستند، از مقایسه عملکردشان با یکدیگر به دست می آید. البته دقت داشته باشید که هر کدام از گروه های آزمایشی خود دارای چند زیر گروه مختلف هستند. به همین دلیل، رتبه سهیه برای هر کدام از آن ها به صورت جداگانه تعریف می شود. رتبه نهایی هم که پذیرش شما در رشته های مختلف به وسیله آن مشخص می شود، همین رتبه سهمیه در هر زیر گروه است. بسته به این که رشته مد نظرتان در کدام زیر گروه قرار می گیرد، از رتبه سهمیه در همان زیر گروه برای بررسی شانس قبولی تان استفاده خواهد شد. از این رو، دانستن این که رتبه در سهمیه چیست تا حد زیادی به انجام یک انتخاب رشته موفق کمک می کند. برای مثال، اگر گروه آزمایشی شما 5 زیر گروه داشته و رتبه سهمیه تان در هر یک به ترتیب ۱۵۰۰، ۱۷۵۰، ۲۵۰۰، ۱۳۰۰ و ۲۱۰۰ شده باشد، شانس قبولی تان در رشته های زیر گروه چهارم بیش تر است.

بیشتر بخوانید: مشاهده سوابق تحصیلی دانش آموزان از سایت سنجش

تفاوت رتبه در سهمیه و سایر رتبه ها

با توجه به توضیحاتی که در بخش های قبل در مورد رتبه در سهمیه ارائه دادیم، به احتمال زیاد متوجه تفاوت این رتبه با سایر رتبه های موجود درکارنامه داوطلبان شده اید. اما از آن جایی که تعداد زیادی از شرکت کنندگان در مورد رتبه های موجود در کارنامه و این که کدام یک معیار اصلی برای انتخاب رشته است سوال دارند، مجددا به آن می پردازیم. به طور کلی، دو رتبه مهم در کارنامه شما نمایش داده می شود که شامل رتبه کل و رتبه سهمیه تان می باشند. رتبه کل جایگاهی است که شما بین تمام شرکت کنندگان این آزمون به دست آورده اید. این رتبه یک دید کلی به شما می دهد، اما برای انتخاب رشته کنکور موثر نیست. مورد بعدی، رتبه در سهمیه کنکور است . این رتبه جایگاهی است که شما بین افرادی با سهمیه مشابه خود به دست آورده اید. این رتبه معمولا نسبت به رتبه کل کم تر است و همان رتبه ای است که در انتخاب رشته تان تاثیر دارد.

بیشتر بخوانید: فرم انتخاب رشته کنکور ۱۴۰۱

رتبه در سهمیه ایثارگران

حال که می دانید رتبه در سهمیه چیست ، چند مورد از مهم ترین سهمیه های موجود در آزمون سراسری را بررسی می کنیم. به طور کلی، ۵ سهمیه اصلی در کنکور گروه های آزمایشی مختلف وجود دارد که شامل سهمیه منطقه ۱، منطقه ۲، منطقه ۳، ایثارگران (۲۵ درصد) و سهمیه ۵ درصد می شوند. یکی از مهم ترین سهمیه ها در آزمون سراسری مربوط به ایثارگران است. خانواده های شهدا، ایثارگران، جانبازان و خانواده های آن ها، اسراء و سایر گروه هایی که توسط سازمان سنجش مشخص شده اند، می توانند از این سهمیه استفاده کنند. با توجه به ظرفیت بالایی که برای پذیرش داوطلبان این سهمیه در دانشگاه های کشور ایجاد شده و هم چنین تعداد نه چندان زیاد متقاضیان، شانس پذیرش در سهمیه ایثارگران بسیار زیاد است. معمولا رتبه در سهمیه این افراد نسبت به رتبه کل آن ها هم اختلاف زیادی دارد. اما همان طور که گفتیم، رتبه ای که برای پذیرش در دانشگاه ها و موسسات آموزشی اهمیت دارد، رتبه سهمیه است.

به هر حال، کسانی که پس از بررسی شرایط متوجه می شوند امکان استفاده از این سهمیه را دارند، باید در بازه زمانی تعیین شده جهت ثبت نام، به ارگان مربوطه مراجعه کرده و کد پیگیری شان را دریافت کنند. نوع سهمیه باید در فرم ثبت نام مشخص شده و کد تایید در جایگاهی که برای آن تعیین می شود، قرار گیرد. با انجام این مراحل، شما در سهمیه ایثارگران قرار می گیرید و رتبه در سهمیه کنکور تان هم مربوط به این گروه خواهد بود. دقت داشته باشید، در صورتی که شرایط لازم برای استفاده از سهمیه ایثارگران را داشته اما در موعد مقرر اقدامات لازم را انجام ندهید، رتبه شما مانند سایر داوطلبان و به صورت سهمیه آزاد محاسبه خواهد شد. به این ترتیب، اگر داوطلب بداند رتبه در سهمیه چیست ، سعی می کند در بازه زمانی مشخص شده، اقدامات لازم برای استفاده از آن را انجام دهد. اما در صورت عدم اطلاع از این موضوع، ممکن است شانس استفاده از این سهمیه را از دست بدهد.

بیشتر بخوانید: دفترچه انتخاب رشته کنکور ۱۴۰۱

رتبه در سهمیه ۵ درصد

یکی دیگر از پنج سهمیه اصلی کنکور سراسری، سهمیه ایثارگران ۵ درصد ظرفیت است. این سهمیه مربوطه به رزمندگان و خانواده های آن ها می شود و نسبت سهمیه ایثارگران (۲۵ درصد ظرفیت) که در بخش قبل توضیح دادیم، اثر کم تری دارد؛ چرا که هم ظرفیت آن خیلی کم تر است و هم جامعه آماری بالایی دارد. با این حال، رتبه در سهمیه داوطلبان این گروه هم نسبت به داوطلبان عادی معمولا بهتر می شود. به عبارت دیگر، شانس قبولی بیش تری نسبت به داوطلبان عادی دارند. مزیت دیگر موجود برای داوطلبان این سهمیه، پذیرش مازاد سهمیه ایثارگران با متقاضیان ۵ درصد ظرفیت است. یعنی در صورتی که سهمیه ایثارگران خالی بماند، اولویت تکمیل کرسی های آن ها با این گروه است. در صورتی که باز هم تکمیل نشود، آن وقت اولویت به داوطلبان با سهیمه آزاد یا همان مناطق می رسد. رتبه در سهمیه کنکور داوطلبان ۵ درصد هم مانند سایر متقاضیان در بخش مربوطه کارنامه اولیه شان نمایش داده می شود. 

بیشتر بخوانید: زمان اعلام نتایج کنکور ۱۴۰۱

آخرین رتبه مجاز در سهمیه نهایی

کارنامه کنکور سراسری در مرحله اولیه در کنار رتبه ها، اطلاعات دیگری هم در اختیار داوطلبان قرار می دهد که یکی از آن ها، آخرین رتبه مجاز برای انتخاب رشته است. همان گونه که از عنوان این رتبه می تواند فهمید، آخرین رتبه ای است که حق انتخاب رشته دارد. به این ترتیب، کسانی که رتبه ای بالاتر از آن به دست آورند، امکان انتخاب رشته را نداشته و به عبارتی، برای این کار مجاز نیستند. اکنون که می دانید رتبه در سهمیه چیست ، به راحتی می توانید این رتبه را در کارنامه تان مشاهده کنید. در ادامه، باید آخرین رتبه مجاز در سهمیه نهایی هر زیر گروه را بررسی نمایید. در صورتی که رتبه سهمیه شما در زیر گروه از آخرین رتبه مجاز کم تر باشد، امکان انتخاب رشته های آن را دارید. در غیر این صورت، نمی توانید رشته های این زیر گروه را انتخاب کنید. برای مثال، اگر آخرین رتبه مجاز در سهمیه ۳۵۰۰ و رتبه سهمیه شما ۳۷۶۰ باشد، امکان انجام انتخاب رشته را نخواهید داشت.

منبع : رتبه در سهمیه